2020 Abel Matematik Ödülü’nü Gregory Margulis Kazandı

Geçtiğimiz yüzyılın en etkili matematikçilerinden olan Profesör Gregory A.Margulis, aldığı ödüllerin arasına bir yenisini daha ekledi. Norveç tarafından, Norveçli matematikçi Niels Henrik Abel’in onuruna her yıl bir ya da daha fazla matematikçiye verilen Abel Ödülü, bu yıl Gregory A.Margulis’e verildi. 

Şu anda 74 yaşında olan matematik profesörü 1946 yılında Moskova’da doğdu.1970’li yıllarda Moskova Devlet Üniversitesi’ndeki görevine devam ederken ismini duyuran Margulis, 1978 yılında Fields Madalyası’na layık görüldü. Ancak o dönemki Sovyetler Birliği yönetimi Margulis’in ödülünü almak için Helsinki’ye gitmesine izin vermedi. 1979 yılında Sovyet akademisyenlerine daha fazla kişisel özgürlük tanınmasının ardından bilim insanı, nihayet ödülünü alabildi. 

Gregory A.Margulis, 1991 yılında Sovyetler Birliği dağıldığında Yale’deki görevine başlamadan önce Avrupa ve ABD’de de bulunan akademik kurumları ziyaret etti. Daha sonra ise Yale Üniversitesi’ndeki görevine başladı. 

Margulis’in en büyük başarılarından biri, yüksek dereceli Lie gruplarındaki periyodik eğilimlerin simetri kalıplarına benzeyen somut bir matematiksel yapı olan kafeslerin doğada aritmetik olduğunu gösteren Selberg-Piatetski-Shapiro Hipotezi’ni kanıtlaması oldu. Kafeslerle yaptığı çalışmanın bir parçası olarak Margulis, matematikçiler için önemli araç haline gelen Margulis Süper Matris Teoremi’ni tanıttı. 

Ünlü matematikçi ayrıca tamsayı noktalarında belirsiz irrasyonel karesel formların değerleriyle ilgili olan 1929 Oppenheim Hipotezi’ni de çözdü. Hipotezin çözülmesi, bilgisayar bilimi için son derece yararlı olan ilk genişletici grafiklerin yapımını sağladı. 

Norveç hükümeti, 2002 yılında Norveçli matematikçi Niels Henrik Abel’in 200.doğum günü nedeniyle Abel Ödülleri’ni başlattı. O tarihten beri Abel Ödülleri, Norveç Bilim ve Edebiyat Akademisi tarafından etkin matematikçilere veriliyor. 

Gregory A.Margulis, Abel Ödülü’nü kazanarak Yale Üniversitesi’nden bu ödülü kazanan ilk bilim insanı oldu. Margulis, Abel Ödülü ile beraber 834.000 dolar ödül kazanmış oldu. Abel Ödülü’nü kazanan Margulis aynı zamanda ABD Ulusal Bilimler Akademisi’nin de bir üyesidir.