Yalın Üretim Nedir, Yalın Üretim Prensipleri Nelerdir?

Yalın üretim ( lean manufacturing) sistemi müşteri talepleri ile birebir örtüşecek şekilde en az süre, kaynak, para ve hata ile yapılan verimli bir prensipler bütünüdür. Yalın üretim prensipleri ise değer, değer akışı, sürekli akış ve çekme sistemidir. Bun prensipler genel olarak müşterinin değer olarak kabul ettiği unsurların en mükemmeli arayarak olabildiğine az kaynak, para, süre ve hata ile en verimli şekilde üretilmesini kapsar.

Yalın Üretim Teknikleri

Müşterinin istediği anda istediği performansa uygun en verimli üretimin yapılabilmesi için yalın üretim teknikleri kullanılmaktadır.

Kanban: Üretimde ihtiyaç duyulan hammadde ve malzemelerin daima istenilen anda stokta bulunmasını amaçlar.

Tek Parça Akışı: Fabrikalarda üretim yapıldığı sırada hızlıca malzeme akışı sağlayarak verimin artırılmasını sağlayan bir sistemdir

U Tipi Yerleşim: U şeklinde yerleştirilen makinalar ile iş gücünün gereksiz yerlere yönlendirilmesine engel olmaktadır. Yükleme ve indirme işlerinin hızlandırılmasına ek çalışanlar etkin şekilde makinaları kullanabilmektedir.

Otonomosyan (Jidoka): Problem yaşanması durumunda derhal giderilerek israfın engellenmesini sağlamaktadır.

Tam Zamanında Üretim (JIT): Müşterinin arzu ettiği ürün istediği zaman istediği yere çabucak ulaştırılmasını amaçlar.

Poke-Yoke: Hata önleme adıyla da bilinen bu teknik çalışanlardan kaynaklanan hataların giderilmesini çabucak çözüme kavuşturulmasını amaçlamaktadır. Bunun için sensör gibi düşük maliyetli ve basit uyarıcı çeşitli ekipmanlar tercih edilir.

Saymış olduğumuz maddelere ek başka yalın üretim teknikleri de bulunmaktadır:

• 5S 
• Toplam Üretken Bakım
• 3M (Mudai Mura,Muri)
• Dengeli Üretim (Heijunka)
• Kaizen
• Deney Tasarımı
• A3 Raporu
• Shojinka

Yalın Üretim Amacı Nedir

Yalın üretim eğitimi sırasında sistemi uygulayabilmek, bilinmesi gerekenlerin başında gelir. Yalın üretim amacı hakkında genel itibari ile en verimli üretim yöntemlerinin müşteri talebi doğrultusunda sonuçlandırılması olduğunu ifade edebiliriz. Ayrıntılı bakacak olursak aşağıdaki şekilde çözümleyebiliriz:

• Hatasız üretim yapmak
• Maliyet ve iş gücünü azaltarak verim ve tasarrufu bir arada sağlamak
• Müşteri talepte bulunduğunda bunu istediği zamanda istediği miktarda karşılayabilmek
• Sürekli iyileştirme ve geliştirme çalışmaları ile en iyi çalışma şekline ulaşmak
• Üretimde israfı engellemek
• Potansiyeli en verimli şekilde kullanmak
• Çalışanların yeteneklerini geliştirip teknoloji ile etkileşimini artırarak makine kullanımını kolaylaştırmak
• Stokları fazla değil sıfır noktasında tutmak
• Problemlere en az zaman, para, kaynak ve iş gücü kaybı ile çözüm getirmek
• Üretimde gereksiz unsurların atılması
• Müşteri memnuniyetsizliğinin en aza indirgenmesi

Yalın Üretimin Özellikleri

Yalın üretim kişilerin yaptıkları işlerde etkili plan yaparak olası risklerin ortadan kaldırılmasına yardımcı olur. Bunu yaparken birçok teknik kullanılmaktadır. Kullanılan teknikler karma niteliklere sahip olabilmekle birlikte çok sayıda teknik kullanılması zorunlu değildir. En etkili çalışma şekli biri ile de gerçekleşiyor olabilir. Doğru yöntemleri belirleyebilmek için hangi alanda bir iyileşme istendiğinin bilinmesi gereklidir. Bu noktada verimli çalışmanın kurallar bütünü olduğunu söylemekte fayda vardır. Sistemli bir yol izlenmemesi halinde üretimde hayal edilen verim alınmayacaktır.

Yalın üretim teknikleri burada devreye girerek siz üreticilere yardımcı olmaktadır. Örneğin yalın üretim otonom bakım ile makinaların ve ekipmanların kullanımında etkinliğin artırmasını sağlayacaktır. Bunu ise operatörlerin kullandığı makinaları iyice tanıması sayesinde yapar. Operatörler bakım ekibinin üstlenmiş olduğu bakım işleri hakkında bilgi sahibi olmaya başlarlar. Bu şekilde makinadaki aksamaları veya buna sebep olacak unsurları anlayabilirler. Bu sayede makinaların kullanımındaki verim artmış olur.

Üreticiler teknolojinin gelişimi ve piyasanın rekabetli oluşu sebebiyle üretimde etkinliği artırma arayışlarına girmişlerdir. Bunlardan biri olan yalın üretim sistemi birçok iş sahibinin problemlerine çözüm getirir. Yalın üretim örnekleri ile daha iyi anlaşılabilecek olan bu sonuçlar şaşırtıcı gelişmeleri gözler önüne serer.

Örneğin yalın üretim Kaizen tekniği daima iyileştirilecek unsurlar var olduğuna inanır. Bu noktada gelişmeler sürekli takip edilerek asla problemlerin gerisinde kalınmamaktadır. Hedef birliği, çalışanların geliştirilmesi, sorunların çözümü gibi konularda etkin çalışmalar yürütülmesini amaçlar. Örneğin Kaizen tekniği ile talaş imalatının ıslak gelmesi problemi ele alınmış çalışmalardan biridir. Bu sırada kurutmada kullanılan yağ çevre ve malzeme israfıdır. Bilindiği üzere yalın üretim özellikleri arasında başlıca konulardan biri de israfın önlenmesidir.

Yalın Üretimde Temel İsraflar

Yalın üretim israf konusunu 7 temel şekilde ele almaktadır.

Hatalı Üretim: Üründe bir problem olacak şekilde üretilmesi israf demektir. Bu sebeple imkânlar dahilinde mutlaka en az hata olacak şekilde üretim yapılmalıdır.

Fazla Stoklamak: Stokların sıfır tutulması ilkesi burada vurgulanabilir. Müşterinin isteyebilmesi ihtimali ile hammadde ve malzeme bulundurulması riskli bir yöntemdir. Müşterinin arzu ve ihtiyaçlarının değişmesi halinde israf yaşanması muhtemeldir.

Fazla Üretim: Müşterinin isteyebileceği ihtimali ile fazladan üretim yapmak israf sonucunu verebilir. Elde fazladan ürün bulunmasından çok; müşterinin istediği an istediği miktarda üretim yapılabilmesi imkânı sağlanmalıdır.

Beklemek: İşler yapılacağı sırada hazır bulunmalıdır. Hazırda bekleyen her türlü işçi, makine, malzeme israftır.

Çalışan Sayısı ve Pozisyonları: Gereksiz pozisyonlar bulunmamalı; gerekli olanlar ise yeterli sayıda olmalıdır.

Yalın Üretim Avantajları

Yalın üretim avantajları ile klasik tip üretimden birçok özelliği ile ayrılmaktadır. Yalın üretim çekme prensibi ile çalışır. Müşteri istekleri ile hareket etmesi üretimin boş yere gerçekleştirilmesini engeller. Fakat klasik üretimde itme prensibi kişiye dezavantaj sağlayabilir. Daha çok tahminle üretim yapan klasik tipte israf yaşanmakta ve ürünler kişilerin ellerinde kalma riskiyle sık sık karşı karşıya kalmaktadır.

Yalın üretim avantajları dezavantajları düşünüldüğünde özellikle esneklik konusunda fark yarattığı görülmektedir. Her duruma başarıyla uyum sağlayabilir oluşu, problemlere hızlıca çözüm getirilmesini beraberinde getirir. Devamlı akışı sağlayarak durağan bir çalışma politikası izlemez. Sürekli değişim ve gelişimleri kontrol ederek üretimde çağdaşlık dışı yöntemlere yer vermemektedir. Kısa bir bekleme süresi olmasıyla israfı engeller. Yerleşim konusunda klasik üretimin fonksiyonel tutumundan farklı olarak, malzeme ve hammaddeye yakın bir tutum sergiler.