Heyecan veren keşif
3 min readAy yüzeyinde küçük cam kürelerde hapsolmuş binlerce ton su bulundu
Ay yüzeyinden alınan toprak örneklerinde çok küçük cam küreler içine hapsolmuş çok miktarda su bulunduğu tespit edildi. Suyun, cam kürelerin basitçe ısıtılması sonucu kullanılır hale gelebileceği düşünülüyor.
Nature Geoscience’da yayımlanan araştırmada, meteorların Ay yüzeyine çarptığında oluştuğu düşünülen çok küçük cam küreler içinde Ay yüzeyinde dağılmış halde trilyonlarca ton su bulunabileceği belirtildi.
Araştırma, Çinli bilim insanlarınca 1970’lerden bu yana, Ay’dan getirilen ilk toprak örnekleri üzerinde yapıldı.
Yapılan çalışmanın, gündüz saatlerinde Ay yüzeyindeki buzun Güneş rüzgarlarının etkisiyle buharlaştığı ve gece soğumayla yüzeye geri döndüğünü öngören “Ay su döngüsü kuramı”ndaki bazı boşlukları doldurduğu ifade edildi.
ÇİN’İN ÇANG’I-E 5 UZAY ARACININ AY’DAN GETİRDİĞİ TOPRAK ÖRNEKLERİ İNCELENDI
Araştırma kapsamında incelenen Ay toprağı, Çin’in 2020’de Çin Ay Keşif Programı’nın 5. safhası kapsamında, Ay’dan toprak örnekleri toplayan Çang’ı-5 uzay aracı tarafından Dünya’ya getirildi.
Çin Nanjing Üniversitesi ve Çin Bilimler Akademisinin de aralarında bulunduğu bir dizi kurum araştırmacısı, Ay’dan getirilen örneklerden seçtikleri 50 mikrometre (saç kılı kalınlığı) ila 1 milimetre çapındaki 150 taneciği inceledi.
CAM KÜRECİKLERE NÜFUZ EDEN GÜNEŞ RÜZGARLARI SU OLUŞTURUYOR
İnceleme sonucunda, Güneş’ten gelen hidrojen ve oksijeni Güneş Sistemi boyunca taşıyan Güneş rüzgarlarının çok eski dönemlerde oluştuğu düşünülen bu cam küreciklere vurduğunda içlerinde su oluşumunu sağlayabileceği belirtildi.
Araştırmacılar, bunun aynı zamanda 270 trilyon kilogram suyun Ay yüzeyinde nasıl bulunabildiğinin de cevabı olabileceğini kaydetti.
Nanjing Üniversitesi araştırmacılarından Hejiu Hui, “Biz Güneş rüzgarıyla gelen hidrojenin cam kürelere nüfuz edebileceğini ve böylece Ay’da yeni su rezervi oluşturabileceğini tespit ettik. Çarpma sonucu oluşan cam küreler de regolit içinde Ay yüzeyine yayılmış durumda olduğu için suyla dolabilir ve Ay yüzeyindeki su döngüsünü devam ettirebilir.” dedi.
Suyun Ay’da nasıl depolandığını anlamanın yararlı olabileceğini belirten Hui, bu bilginin gelecekte Ay astronotlarını bir gün içme suyuna ve hatta roket yakıtına dönüştürülebilecek potansiyel kaynaklara yönlendirebileceğini, Ay’daki suyun cam kürelerin basitçe ısıtılması sonucu kullanılır hale gelebileceğini kaydetti.
Araştırma, cam küreciklerdeki suyun birkaç yılda bir tazelendiğini ortaya koydu.
Diğer bilim insanları Ay’ın kutuplarından daha kolay su elde edilebileceği görüşünde
Öte yandan araştırmada yer almayan Houston Ay ve Gezegen Enstitüsü bilim insanı Dr. David Kring, söz konusu araştırmanın bilim insanlarına, özellikle Çang’ı-5 misyonunun Ay’ın görülen tarafındaki iniş noktasına benzer yerlerde, suyun nasıl depolanmış olabileceğine dair yeni bilgiler kazandırdığını belirtti.
Kring, Ay’da astronotların pratik amaçlar için su elde edebileceği daha iyi yerler olduğunu vurgulayan Kring, “bu yüzden Ay’ın kutuplarıyla ilgileniyoruz.” dedi.
Bilim insanları, Apollo görevlerinden bu yana ayın kutuplarında büyük miktarda buz halinde su olabileceğini düşünüyor. NASA’nın daha önce yaptığı araştırmalar da Ay’ın Güneş gören yüzeyinde su bulunduğunu öne sürüyor. Ancak bilim insanları bu suyun nasıl depolandığı hakkında daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulduğunu ifade ediyor.
