Mars’tan uzaya su sızıyor!
3 min readBilim insanlarının yaptığı son çalışmalara göre Mars yüzeyinde bulunan su, değişen mevsim ve fırtınalar yüzünden kızıl gezegenin atmosferinden uzaya sızıyor.
Mars gezegeninde bulunan vadi ve kurumuş nehir yatakları, gezegenin geçmişte su akışına sahip olduğuna işaret ediyor. Bugün yaşam koşullarına uygun olmadığı düşünülen kızıl gezegende, yapılan araştırmalar sonucunda halen daha az da olsa su bulmak mümkün. Anna Fedorova ve Jean-Yves Chaufray tarafından yürütülen çalışma ise bu suyun nereye gittiği ve atmosferden nasıl geçtiğine aydınlık getiriyor.
Mars yüzeyindeki sular buharlaşıp uzaya sızıyor
Rusya Bilimler Akademisi Uzay Araştırma Enstitüsü’nde araştırmacı olan Anna Fedorova ve Laboratoire Atmospheres Observation Spatiales’da çalışan Fransız bilim insanı Jean-Yves Chaufray çarpıcı bir çalışma sergiledi. Avrupa Uzay Ajansı‘nın verilerini kullanan ekip, milyonlarca yıldır gezegenden yok olan suyun oranını ve sızıntının kaynağını gözler önüne serdi.
Mars’ın suyunu nasıl kaybettiğine dair söylenecek çok şey olduğunu dile getiren Fedorova, ekip arkadaşı Chaufray ile beraber Mars atmosferini gözlemleyen ExoMars’ın SPICAM cihazlarından alınan verilerini değerlendirdi. Rus bilim insanı atmosferdeki su buharını; sekiz Mars yılını aşkın bir süredir, henüz keşfedilmemiş bir bölgeyi 100 kilometre rakıma kadar incelediklerini ifade etti. Yaklaşık 15 dünya yılına tekabül eden verilerin araştırıldığı eklendi.
Sıcak mevsimlerde su kaybı yükseliyor
Araştırmacılara göre Mars’ın Güneş’e en uzak olduğu zaman diliminde arada 400 milyon kilometrelik bir uzaklık bulunuyor. Bu dönemde Mars atmosferindeki su buharı, gezegenin yüzeyinden yaklaşık 60 kilometre kadar uzakta keşfedildi. İki gezegenin birbirine en yakın olduğu zamandaysa arada 333 milyon kilometre mesafe olduğu; suyun yüzeyden 90 kilometre kadar uzakta görüldüğü rapora kaydedildi.
Mars ve Güneş birbirlerine ne kadar yakınlaşırlarsa, sıcaklıktan ötürü gezegendeki suyun buharlaşma oranı yükselir. Sıcak mevsimlerde, atmosferde daha uzak mesafelere ulaşabilen buhar, aynı zamanda kızıl gezegenin en fazla su kaybına uğradığı zamana işaret eder.
“Mars yüzeyindeki sular yeraltına taşınmış olabilir”
Mars atmosferinden buharlaşıp uzaya sızan suları inceleyen raporun yanı sıra araştırmacılar gezegenin 4 milyar yılda kaybettiği su miktarını da araştırdı. Şimdilik bu çalışmanın ne durumda olduğu bilinmese de dışarıya somut bir bilgi verilmedi.
Ancak Fransız araştırmacı Chaufray, bir zamanlar kızıl gezegende önemli miktarda su bulunduğuna inandığını söyledi. Bunların tamamı uzaya buharlaşmadığı için, suyun yeraltına taşındığını ya da geçmişte yaşanan buharlaşma miktarının çok daha yüksek olduğunu dile getirdi.
