PES serisi neden battı? Efsanenin çöküşü ve bitişi
4 min readPES yani Pro Evulation Soccer Türkiye’de açık ara en çok sevilen oyundu. Hatta bu sevgi PES’e Türkçe dil desteği gelmesinde de büyük bir katkı sunmuştu. Peki bu efsane nasıl bir anda tarihin tozlu sayfalarına gömüldü.
Şimdi bandı biraz geri saralım ve 1993 yılına gidelim. Yani ilk FIFA oyununun çıktığı seneye. EA Sports ilk FIFA oyununu çıkardığında aslında Konami çoktan futbol oyunu yapma hazırlıklarına başlamıştı.
Konami o dönemde eşi benzeri olmayan mekaniklere sahip bir futbol oyunu için ciddi bütçeler ayırmış ve oynanış dinamikleri açısından sorunsuz bir oyun ortaya konmuştu. Fakat Japon şirket çok önemli bir yanlış yaptı. Lisans hakları.
Konami daha oyunun geliştirme aşamasındayken Electronic Arts, FiFA lisanslarını aldığını açıkladı. Bu lisanslar 42 ligi kapsayan Fifpro olarak tanımlanıyordu. Bu 42 lig içerisinde Türkiye’de dahil Avrupa’nın en popüler futbol ligleri yer alıyordu.
Bu haberin duyulması Konami’de şok etkisi yarattı. Öyle ki Konami, çalışmalarının Electronic Arts’a sızdırıldığını düşünerek onlarca kişiyi casusluk suçlamasıyla işten çıkardı.
Electronic Arts bu lisanslarla ilk FIFA oyununu 1993 yılında satışa sundu. Bu oyunda kulüpler yerine sadece milli takımlar vardı. Fakat o güne kadar görülmemiş oynanış dinamikleri oyun sektöründe bomba etkisi yarattı ve milyonlarca kişi oyunu satın aldı.
Electronic Arts lisansların kendisinde olmasının verdiği rahatlıkla her sene takım kadrolarını güncelleyerek benzer oyunlarla kullanıcıların karşısına çıkıyordu. Fakat 1995 yılında beklenmedik bir gelişme yaşandı. İlk PES oyunu Winning Eleven ismiyle Japonya’da satışa sunuldu. Bu oyun kısa sürede PlayStation klasikleri arasındaki yerini aldı. Konami oyunun başarılı satış rakamlarına güvenerek lisansları ikinci plana itti. Zaten bu aşamada lisasnları alabilmek için tek şansları EA’ye para ödemekti. Tabi ki bunu yapmadılar. Konami lisanslara para ödemek yerine oyunlarına modlama seçeneği ekledi. Bu sayede dileyen oyuncular çeşitli modlarla oyuna çeşitli oyuncuları, takımları ve hatta ligleri ekleyebiliyorlardı. Fakat bu geçici bir çözümdü. Konami bu çözümün aslında PES serisinin sonunu getireceğini çok sonraları anlayacaktı.
1995 yılına geri dönecek olursak, 1995 yılında çıkan Winning Eleven ve FIFA 96 arasında büyük farklar vardı. Özellikle grafik ve oynanış anlamında Konami rakibini ezip geçmişti.
Electronic Arts lisanların kendisinde olmasına güvendiği için oynanış ve grafiğe yeterli özeni göstermiyordu. Fakat satış rakamlarında fark gitgide kapanınca işler değişmeye başladı.
Oyunun küresel pazarda karşılık görmesiyle Konami, Winning Eleven ismini PES yani Pro Evolution Soccer olarak değiştirdi. 2006 senesine kadar Konami, Electronic Arts’ı yeşil çimlere gömmeyi başardı. Fakat ilk aksilik 2006 senesinde yaşandı.
Yeni nesil konsolların yani PlayStation 3 ve Xbox 360’ın çıkması, Konami’yi olumsuz etkiledi. PES 2006’yı yeni nesil konsollara tam uyumlu bir halde çıkartabilmek için geliştrime sürecini biraz uzatacaklarını açıkladılar. Fakat bu süre o kadar uzadı ki PES 2006’yı beklerken yeni oyun PES 2007 olarak karşımıza çıktı. Uzun geliştirme aşamasına rağmen PES 2007 hiç beğenilmedi. Oyundaki bug’lar ve hatalar dalga konusu oldu. Electronic Arts, rakibine karşı ilk üstünlüğünü burada kurdu. İlk defa oyuncular bir FIFA oyununu PES oyunundan üstün gördüler.
İlerleyen yıllarda Konami kendisini toparladı ve PES ile FIFA serileri başabaş bir rekabet içerisine girdiler. 2013 yılına kadar iki oyun serisi de çok kaliteli işler başardı. Zaten hep duyduğumuz PES mi FIFA mı sorusu da bu yıllarda karşılık bulmaya başladı.
PES 2013 bir çok oyuncuya göre son iyi PES oyunu oldu. 2014 yılında yeni nesil konsollar yani PS4 ve Xbox One sahneye çıktı. Konami konsol adaptasyonu nedeniyle bu yılı es geçti ve PES 2014’ü sadece PC,PS3 ve Xbox 360’a çıkardı. Electronic Arts ise FIFA 14 ile büyük bir başarı yakaladı. Hem oyun serinin eski yapımlarına göre çok iyiydi, hem de karşısında rekabet edeceği bir PES oyunu yoktu. FIFA 14, serinin en yüksek satış rakamlarından birine ulaştı.
Sonraki yıllarda FIFA kalitesinin üzerine koyarak ilerlerken PES bir türlü oyuncuların istediğini veremiyordu. Nitekim son darbe PES’in eFootball ismiyle F2P yani oynaması ücretsiz bir e-spor oyununa dönüştürülmesiyle indirilmiş oldu.
Konami resmen olmasa da mağlubiyeti kabul etmiş ve futbol defterini büyük oranda kapatmıştı. İşte, PES’in batış hikayesi bu şekilde gerçekleşti. Yeni nesil konsollara geçiş döneminde yaşanan sıkıntılar ve satış rakamlarının eski seviyelere gelememesi, bir serinin sonunu hazırlamış oldu.
